De DIA-toets is een moderne digitale toets die op veel basisscholen in Nederland wordt gebruikt als onderdeel van het leerlingvolgsysteem (lvs). De toets is ontwikkeld door Diataal en heeft als doel om niet alleen kennis te meten, maar ook inzicht te geven in de ontwikkeling van leerlingen gedurende hun basisschooltijd.
De DIA-toets is adaptief, dat betekent dat de moeilijkheidsgraad van de vragen zich aanpast aan het niveau van de leerling. Daardoor krijgt ieder kind een eerlijk beeld van zijn of haar kunnen.
In de bovenbouw wordt de DIA-toets afgesloten met de DIA-doorstroomtoets, de officiële eindtoets die helpt bepalen w elk type voortgezet onderwijs het beste bij de leerling past.
Wat is de DIA-toets?
De DIA-toets toetst de basisvaardigheden taal, rekenen en begrijpend lezen, en in sommige gevallen ook wereldoriëntatie. De toets wordt meerdere keren per jaar afgenomen om de groei van leerlingen te volgen. De resultaten helpen leerkrachten om het onderwijs beter af te stemmen op de leerbehoeften van elke leerling.
De toets is volledig digitaal, gebruiksvriendelijk en biedt directe terugkoppeling.
DIA-toets oefenen per groep
Hoewel de eindtoets pas in groep 8 plaatsvindt, is het verstandig om al in de lagere groepen vertrouwd te raken met het type vragen en de manier van denken die de DIA-toets vraagt.
Groep 3: de start van het leren meten
In groep 3 leren kinderen lezen en rekenen in de basisvorm.
- Taal: letters, klanken, korte woorden, zinnen lezen en eenvoudige spelling en startend begrijpend lezen.
- Rekenen: getallen tot 20, optellen en aftrekken, tellen, kloklezen op hele uren.
Oefenen kan met speelse digitale opdrachten of werkboekjes die lijken op DIA-vragen, waarin korte teksten en eenvoudige sommen centraal staan.
Groep 4: de volgende stap in taal en rekenen
In groep 4 krijgen kinderen meer inzicht in taalregels en rekenen met grotere getallen.
- Taalverzorging: spelling van klankgroepen.
- Begrijpend lezen: begrijpend lezen van korte verhalen, woordenschat.
- Rekenen: sommen tot 100, eenvoudige verhaalsommen, meten en rekenen met geld.
DIA-oefeningen op dit niveau richten zich op toepassen van kennis in context, niet alleen het juiste antwoord geven.
Groep 5: begrip en redeneren
De nadruk in groep 5 ligt op begrip en inzicht.
- Taalverzorging: spelling van categoriewoorden en werkwoordspelling.
- Begrijpend lezen: langere teksten, signaalwoorden, hoofdgedachten en betekenis van woorden
- Rekenen: tafels, breuken, tijdsberekeningen, eenvoudige procenten.
DIA-oefenen betekent hier leren redeneren: niet alleen weten wat het antwoord is, maar ook waarom.
Groep 6: analyseren en verbanden leggen
In groep 6 wordt het denkvermogen verder aangescherpt.
- Taalverzorging: alles van groep 6 en grammatica.
- Begrijpend lezen: informatieve teksten, tekststructuren herkennen.
- Rekenen: rekenen tot 10.000, procenten, verhoudingstabellen, en grafieken lezen.
DIA-oefenmateriaal voor deze groep bevat veel contextuele vragen waarbij leerlingen informatie uit verschillende bronnen moeten combineren.
Groep 7: voorbereiding op de DIA-doorstroomtoets
Groep 7 is het voorbereidingsjaar op de eindtoets in groep 8.
- Taalverzorging: alles van groep 7 en interpunctie (leestekens en hoofdletters).
- Begrijpend lezen: lezen en begrijpen van complexe teksten, samenvatten.
- Rekenen: breuken, procenten, oppervlakte, omtrek, metriek stelsel en verhoudingen.
Het oefenen met goede oefenboeken helpt leerlingen wennen aan de digitale vraagvorm en het tempo van de toets.
Groep 8: de DIA-doorstroomtoets
In groep 8 maken leerlingen de DIA-doorstroomtoets, de officiële eindtoets die onderdeel is van het landelijke toetsstelsel. Deze toets geeft inzicht in het referentieniveau dat de leerling beheerst, en ondersteunt het advies voor het voortgezet onderwijs.
De onderdelen zijn:
- Taalverzorging: spelling, grammatica en zinsopbouw.
- Begrijpend lezen: langere teksten begrijpen, conclusies trekken, hoofdgedachten formuleren.
- Rekenen: breuken, procenten, verhoudingstabellen, verhaalsommen, grafieken en meten.
De toets is adaptief en digitaal, wat betekent dat de moeilijkheidsgraad zich aanpast aan de prestaties van de leerling.
Oefenen voor de DIA-doorstroomtoets helpt leerlingen niet alleen kennis herhalen, maar ook strategieën ontwikkelen om logisch te redeneren en rustig te werken onder tijdsdruk.
Waarom oefenen met de DIA-toets?
Oefenen met DIA-toetsmateriaal heeft meerdere voordelen:
- Zelfvertrouwen: leerlingen wennen aan de digitale omgeving en het vraagtype.
- Inzicht: kinderen ontdekken waar ze goed in zijn en wat nog geoefend kan worden.
- Voortgang: regelmatig oefenen laat groei zien over het schooljaar heen.
- Rust tijdens de toets: vertrouwdheid met de opzet vermindert stress.
De DIA oefenen doe je het beste met goede oefenboeken. Gebruik geen materiaal uit voorgaande jaren of wat gratis wordt aangeboden, omdat dit nooit toereikend genoeg zal zijn. Ook digitale apps helpen niet bij het trainen voor de DIA-toets, omdat ze te competitief zijn en niet focussen op lesinhoud.
Goede oefenboeken, zoals we die hieronder delen, zullen wél het verschil maken en – mits tijdig gebruikt – ook achterstanden voorkomen gedurende de schoolloopbaan.
Conclusie: met DIA-oefenboeken goed voorbereid
De DIA-toets is meer dan alleen een meetmoment; het is een hulpmiddel om de ontwikkeling van leerlingen zichtbaar te maken. Door vroeg te beginnen met oefenen (vanaf groep 3) raken kinderen vertrouwd met de vraagvormen en leren ze vaardigheden die ze in groep 8 nodig hebben voor de DIA-doorstroomtoets.
Er zijn verschillende DIA-oefenboeken en digitale oefenpakketten beschikbaar per leerjaar. Deze bevatten voorbeeldopgaven, uitleg, antwoordbladen en tips voor de toetsdag.
Aanbevolen oefenmateriaal:
- DIA oefenboeken voor groep 3 t/m 8, met taalverzorging (spelling en grammatica), rekenen en begrijpend lezen.
- Het DIA doorstroomtoets oefenboek voor groep 8, met voorbeeldtoetsen en extra uitdaging voor een nog hogere score.
Met de juiste voorbereiding gaan leerlingen vol vertrouwen de toets in, en dat is de beste basis voor een succesvolle doorstroom naar het voortgezet onderwijs.